دیپلماسی‌های پنهان اسرائیل
تاران کلایو جونز، تور تی. پترسون /
مصطفی ملکی، علیرضا حسینی یزدی
کتاب حاوی مقالاتی است که در کنفرانس بین المللی با موضوع " از مرکز تا پیرامون: اسرائیل، دیپلماسی مخفی و خاورمیانه مدرن" در دانشگاه علم و فناوری نروژ در شهر تروندهایم ارائه شده است. بر اساس دیدگاه مترجم، حفظ امنیت برای رژیم صهیونیستی به مثابه یک نیاز حیاتی به شمار می آید و به باور سیاستمداران تل آویو، دیپلماسی فعال یکی از روش های کارآمد برای کاهش مخاطرات امنیتی و ارتقای امنیت و از جمله ابزارهایی است که می تواند تا حد زیادی به رفع تهدیدات امنیتی رژیم صهیونیستی کمک کند. از آنجاکه فلسفه وجودی رژیم صهیونیستی در نظام بین الملل جنگ است، بنابراین برای تلطیف سازی این تصویر منفی نیازمند به دیپلماسی در حوزه افکار عمومی است که بتواند توجیه کننده رفتار وجودی و سوءگیری سیاست خارجی آن رژیم باشد. در ادبیات عبری برای دیپلماسی عمومی رژیم صهیونیستی از مفهوم شناخته شده ای به نامه‌هاسپارا (Hasbara) استفاده می شود که به معنای تلاش های روابط عمومی‌ها برای انتشار اطلاعات مثبت در مورد رژیم صهیونیستی و اقدامات آن در منظر افکار عمومی‌بین‌المللی است. از طرفی، با توجه به حساسیت های موجود در خصوص هویت دولت یهودی در میان کشورهای مسلمان و تلاش برای کسب، حفظ و افزایش امنیت رژیم صهیونیستی، رویکرد اجرایی و عملیاتی این رژیم در تعامل با کشورهای نظام بین الملل بر اساس دیپلماسی پنهان شکل گرفته است و این نوع دیپلماسی محتاطانه به عنوان یکی از ابزارهای سیاست خارجی، امنیتی و راهبردی آن رژیم برای مهیا ساختن شرایط عادی در روابط رژیم صهیونیستی با نظام بین الملل در سطح منطقه و بین المللی استفاده می شود.
دیباچه کتاب از سوی کلایو جونز که دارای کرسی در دانشکده دولت و امور بین الملل دانشگاه دورهام انگلیس است به رشته تحریر درآمده است. جونز در این بخش به طرح سوالاتی می پردازد که از سوی دیگر نویسندگان کتاب در باب دیپلماسی پنهان رژیم صهیونیستی به آنها پرداخته شده است. جونز مدعی است که هدف نویسندگان این بوده است که با کاوش در نمونه های کمتر شناخته شده از روابط مخفیانه رژیم صهیونیستی، به دنبال توضیح زمینه و مسیر این دیپلماسی پنهان از منظر تاریخی و تطبیقی باشیم.
فصل اول با عنوان "سیاست خارجی اسرائیل از منظر تاریخ: دولت، ناسیونالیسم قومی، جهانی شدن" از سوی آمنون آران، مدرس ارشد دانشگاه سیتی لندن تالیف شده است. فصل دوم با عنوان "دوستان واقعی یا متحدان ضروری؟" توسط یوآو آلون، مدرس ارشد تاریخ مدرن خاورمیانه دانشگاه تلآویو تالیف شده است که در اینجا به نقش آژانس یهود[1] در ایجاد روابط نزدیک با نخبگان فرا اردن و همچنین نقش امیر عبدالله بن حسین، موسس امارت فرا اردن با حمایت بریتانیا در سال 1921 می پردازد و این فصل به بررسی مساله دیپلماسی مخفی و تاثیر آن بر نتایج روابط طولانی و چند وجهی بین صهیونیسم و فرا اردن پرداخته است. فصل سوم با عنوان "نفوذ بدون قدرت: بریتانیا، آژانس یهود و همکاری های اطلاعاتی 1945-"1939، تالیف کلایو جونز، به بررسی همکاری های اطلاعاتی بین بریتانیا و آژانس یهود در طول جنگ جهانی دوم می پردازد. فصل چهارم با عنوان "قدرت ضعیفان" تالیف اوری بایلر، استاد بازنشسته روابط بین‌الملل دانشگاه عبری اورشلیم، به موضوع دیپلماسی مخفی نفت اسرائیل در سال های 1948 الی 1957 می پردازد. فصل پنجم با عنوان "دیپلماسی پشت درب" تالیف نوآ شونمن، مدرس سیاست و روابط بین الملل خاورمیانه دانشگاه آکسفورد، روابط رژیم صهیونیستی با ترکیه در سال های 1957 لغایت 1960 را بررسی می کند؛ به طوری که ناظران در این زمان برای توصیف روابط دو طرف از استعاره رابطه عاشقانه استفاده می کنند که رژیم صهیونیستی از همان ابتدا یک خواستگار مشتاق ترکیه بود.
فصل ششم، با عنوان "در برابر قاهره" تالیف یگال شفی از مدرسان ارشد برنامه مطالعات دیپلماسی دانشگاه تلآویو، در صدد است تا برداشت و تصور رژیم صهیونیستی از مصر ناصری را از آغاز دهه 1960 تا آستانه جنگ ژوئن 1967 بررسی کند. فصل هفتم با عنوان "محدودیت های دیپلماسی عمومی" تالیف آساف سینیور، مدرس ارشد امنیت بین الملل دانشگاه بیرمنگام، به نقش اِبان به عنوان دیپلمات، سیاستمدار و وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در آستانه جنگ ژوئن 1967 اشاره دارد. فصل هشتم با عنوان "اسرائیل در جنوب صحرای آفریقا" تالیف زک لوی، مدرس ارشد دانشگاه حیفا، به همکاری رژیم صهیونیستی با اوگاندا در سالهای 1962 لغایت 1972 می پردازد. فصل نهم، تالیف یهودیت رونن، استاد دانشگاه بار-ایلان، به دیپلماسی مخفی رژیم صهیونیستی با سودان از اواسط دهه 1950 می پردازد. فصل دهم، با عنوان "منافع پنهانی"، تالیف شلومو شپیرو از دانشگاه بار-ایلان رژیم صهیونیستی به همکاری اطلاعاتی و نظامی آلمان غربی و رژیم صهیونیستی در سالهای 1957 لغایت 1982 می پردازد. فصل یازدهم با عنوان "تنش های عمومی، روابط خصوصی"، تالیف روری میلر، به بررسی این موضوع می پردازد که چگونه ایرلند سعی داشته است تا از طریق دیپلماسی پنهان و آشکار در منازعه عرب-اسرائیل و پس از سال 1967 مداخله کند. فصل دوازدهم، با عنوان "دیپلماسی مسیر دوم اسرائیل" تالیف ژاگوب اریکسون، به تفاهمات بیلین – ابومازن و مذاکرات رژیم صهیونیستی با فلسطین اختصاص دارد. فصل سیزدهم با عنوان "معامله ای که هرگز اتفاق نیفتاد"، تالیف آهرون برگمن از کالج لندن، به موضوع مذاکرات مخفیانه رژیم صهیونیستی با سوریه در سال های 1991 لغایت 2000 اختصاص دارد.
[1] . تاسیس در 1929 میلادی برای پیشبرد تشکیل کشور یهود در فلسطین