امروز جمعه  ۱۰ فروردين ۱۴۰۳
۱۴۰۱/۰۲/۲۱- ۱۴:۲۱ - مشاهده: ۹۷۹

حمایت از افراد در حقوق بین الملل بشردوستانه(متدلوژی تطبیقی و رهیافت های اسلامی)

سید مصطفی میرمحمدی

نگارنده با اشاره به واژه حقوق بشردوستانه، معتقد است، اگرچه در زبان فارسی برای نام این شاخه از دانش حقوق که بر حمایت از انسانیت تاکید دارد، حقوق بشردوستانه را برگزیده ­اند، اما به نظر می­ رسد که واژه قانون انسانیت عنوانی مناسب ­تر و گویاتر باشد که البته با توجه به رایج بودن واژه حقوق بین­ الملل بشردوستانه در زبان فارسی، لذا در این اثر نیز از همین واژه استفاده شده­ است. همچنین مولف با اشاره به این مطلب که لزوم پژوهش­ های تطبیقی میان حقوق اسلام و حقوق بین ­الملل بشردوستانه معاصر مدتی است که از سوی مراکز پژوهشی از جمله کمیته بین ­الملل صلیب سرخ مورد تاکید قرار گرفته است، لذا این پژوهش­ ها از یک سو، ظرفیت­ های آموزه­ ها و متون اسلامی را در احترام و حمایت از حقوق انسان­ ها و کاستن از آلام آنها در وضعیت مخاصمات را نشان می­ دهد و از سوی دیگر، فرصتی را فراهم می ­آورد تا راه‌های تعامل و یا همروی دو نظام حقوقی معاصر بشردوستانه و حقوق اسلام با پژوهش­ های­ عمیق­ تر به بحث و بررسی گذاشته شود و کتاب حاضر نیز با همین هدف تهیه و منتشر شده است. این کتاب مشتمل بر 4 فصل می ­باشد.

فصل اول به طور تفصیل به مطالعه تطبیقی حقوق بین­ الملل بشردوستانه و آموزه­ های اسلامی می­ پردازد و بر متدولوژی مطالعات تطبیقی میان اسلام و حقوق بشردوستانه تمرکز دارد که اشاره می­ دارد، درباره امکان مطالعه تطبیقی میان حقوق بشردوستانه معاصر و قواعد اسلامی، سه نظریه تفکیک، تطبیق و همروی و همچنین بینابین و دو سویه وجود دارد که نظریه سوم با واقعیت­ های جامعه بین ­المللی معاصر سازگارتر است.

فصل دوم، با مروری بر انواع افراد مورد حمایت در حقوق بین­ الملل بشردوستانه و حقوق و آموزه‌های اسلامی، انواع افراد مورد حمایت را معرفی می­ کند و میزان حمایت از هر یک از آنان را به طور کلی تبیین می ­نماید.

فصل سوم به بررسی حمایت از شش گروه از افراد نیازمند حمایت از جمله زنان، کودکان، مفقودان، متوفیان، کارکنان بهداری و مذهبی با رویکرد تطبیقی پرداخته ­است و علت انتخاب این گروه­ ها از نظر مولف، این بوده­ است که مطابق گزارش کمیته بین­ المللی صلیب سرخ، این شش گروه نیازمند توجه بیشتری در شرایط کنونی می­ باشند. در این فصل، آخرین قواعد عرفی بشردوستانه بین­ المللی مبنای بحث قرار گرفته است و در ادامه به رهیافت­ های اسلامی در خصوص هر یک از گروه­ های مورد حمایت پرداخته شده ­است.

فصل چهارم به ضمانت اجرای حقوق بشردوسانه در حمایت از اشخاص پرداخته است که از نظر مولف، این موضوع از منظر تطبیقی اهمیت بیشتری دارد و تطبیق این موضوع با ظرفیت­ های اسلامی موضوع تازه­ ای است که در پژوهش­ های مشابه کمتر به آن توجه شده ­است و در این میان، ضمانت اجرای حقوق بین ­الملل بشردوستانه طیف وسیعی از عوامل پیشگیرانه و بازدارنده تا ضمانت ­های تنبیهی و کیفری است و در آموزه‌های اسلامی نیز ضمانت ­ها تکلیف­ محور است و در آن، میان فرد و جمع تفاوتی وجود ندارد. 

متن دیدگاه
نظرات کاربران
تاکنون نظری ثبت نشده است

امتیاز شما