آمریکا و روسیه: تاریخچه رابطه ای سرد و پیچیده

گری وینر/ فاطمه شاداب

کتاب نگاهی مختصر به تاریخچه رابطه میان آمریکا و روسیه دارد. به اعتقاد نگارنده، آمریکا و روسیه روابط پیچیده­ای دارند و در این باره اظهارنظرهای مشهوری وجود دارد که کمک می­کند تا درک بهتری از روابط این دو قدرت جهانی و موضع آنها در قبال یکدیگر داشته باشیم و همه این اظهارنظرها در دوران جنگ سرد و فاصله زمانی سال­های 1947 تا 1991 میلادی که تنش میان دو کشور به اوج رسیده بود، مطرح شده­اند.

در ابتدای کتاب به صورت فهرست­وار، رویدادهای مهم در روابط آمریکا و روسیه از سال­ 1809 میلادی و زمان به رسمیت شناخته شدن آمریکا از سوی امپراتوری روسیه تا سال 2016 میلادی و ادعای مداخله روسیه در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مطرح می­شود. سپس نگارنده در پیشگفتار، به جنگ کلامی میان رهبران دو کشور در ابتدای دوران جنگ سرد اشاره می­کند. مثل سخن خروشچف در جمع سفرای کشورهای غربی در سال 1956 میلادی که به آنها گفت: همه شان را دفن خواهد کرد. همچنین سخن کندی در سال 1963 میلادی در جریان ساخت دیوار برلین مبنی بر اینکه من برلینی هستم؛ به طوری که با این سخن همبستگی خود را با مردم آلمان نشان داد و یا در سال­های پایانی جنگ سرد و در بازدید ریگان در سال 1987 میلادی از دیوار برلین، او خطاب به گورباچف می­گوید که این دیوار را خراب کن که خبرگزاری تاس شوروی این بازدید را تحریک­آمیز و به منزله اعلان جنگ تفسیر می­کند.

مباحثی که در بخش اول کتاب مورد بررسی قرار می­ گیرند، عبارت ­اند است از: آغاز روابط روسیه و آمریکا؛ موضع روسیه در قبال مهاجرنشین­ های آمریکایی؛ روسیه و جنگ استقلال آمریکا و واکنش کاترین کبیر به انقلاب آمریکا؛ روابط در ابتدای سده نوزدهم و افتتاح کنسولگری آمریکا در سال 1803 میلادی در سن­پترزبورگ؛ فروش آلاسکا از سوی روسیه به آمریکا که برخی آن را نقطه اوج روابط دوستانه میان دو کشور در قرن نوزدهم می­ دانند که البته از آن پس روابط دو قدرت رو به اوفول گذاشت.

بخش دوم کتاب دربردارنده موضوع جنگ جهانی اول و انقلاب روسیه در سال 1917 میلادی و پیامدهای آن می ­باشد.

در بخش سوم مسایل مرتبط با جنگ جهانی دوم و قرار گرفتن روسیه در مقابل آلمان و اوج گرفتن روسیه کمونیست پس از پیروزی نهایی در برابر آلمان مورد مداقه گرفته است.

در بخش چهارم، مباحث مربوط به جنگ سرد و یارگیری جهانی، بحران موشکی کوبا، جنگ ویتنام و حمله شوروی به افغانستان بررسی شده است.

بخش پنجم متمرکز بر پایان جنگ سرد و افول اتحاد جماهیر شوروی و ظهور پوتین در مقابل آمریکا است.

بخش ششم و بخش پایانی کتاب به موضوع روسیه در قرن 21 میلادی؛ پوتین و ترامپ و روسیه و انتخابات 2016 آمریکا اختصاص یافته است.