ژئوپلیتیک و ژئواستراتژی جهان اسلام
یحیی صفوی
نویسنده ابراز می دارد که به موازات شکل گیری قدرت آسیایی، قدرت جهان اسلام نیز در قرن 15 هجری قمری ظهور و بروز خواهد کرد. صاحب نظران معتقد هستند پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ایدئولوژی کمونیستی، هیچ مجموعه ایدئولوژیک و اعتقادی مشخصی را در میان ملل جهان نمی توان یافت که مانند اسلام، به شکلی ساختارمند و قاطع در برابر جبهه غرب به مخالفت برخاسته باشد که شاید به همین دلیل است که غرب آسیا از چند دهه گذشته شاهد لشکرکشی و مداخله نظامی غرب بوده است.
در این میان، سوال اساسی این است که جهان اسلام بر اساس کدام عوامل ظرفیت ساز بالقوه و بالفعل، قابلیت شکل دادن به یک قدرت تراز برتر را در نظام ژئوپلیتیکی دارد؟ که در پاسخ به این سوال نویسنده معتقد است، جهان اسلام مجموعه ای عظیم از ظرفیت های انسانی، فرهنگی، اعتقادی، سیاسی و تمدنی منسجم را در قالب یک امت اسلامیگردآورده است که عوامل و بنیادهای توانمندساز قدرت آن عبارت اند از: گستره سرزمینی و جغرافیایی؛ جمعیت انبوه؛ اعتقادات و اعمال مشترک؛ قدرت اقتصادی؛ موقعیت ژئواستراتژیکی؛ رشد آگاهی های اجتماعی و بیداری اسلامی؛ ظرفیت های علمی و فرهنگی؛ جهان شمولی ایدئولوژی و فراقومی، فرازبانی و فراجغرافیایی بودن آن؛ توانمندی ارتباطی و تنوع زبانی در میان تمام ساکنان کره زمین؛ امید و اعتقاد به آینده ای روشن و صلح و امنیت جهانی برای بشریت.
کتاب حاضر حاصل سالها تدریس و تفکر نویسنده است که به منظور تبیین بسترهای وحدت و همگرایی امت اسلام و تولید ادبیات ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیک در موضوع جهان اسلام به رشته تحریر درآمده است. فصل اول کتاب به مفهوم شناسی، مرور سیر اندیشه و نظریه های ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک اختصاص یافته است. در فصل دوم، جغرافیای سیاسی جهان اسلام و مباحث مرتبط با آن ارائه و تحلیل شده است. در فصل های سوم لغایت ششم مباحث اصلی ژئوپلیتیک؛ بحران های ژئوپلیتیکی؛ موضوع ژئواکونومی و ویژگی های ژئواستراتژیک جهان اسلام مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل هفتم جایگاه و اهمیت جمهوری اسلامی ایران و روابط آن با جهان اسلام تبیین شده است که در این راستا تحلیل قلمروهای ژئوپلیتیکی ایران در جهان اسلام، قلمرو ایران فرهنگی و تمدنی و شیعی و همچنین رابطه ایران و قدرت های اسلامی از جمله مباحث مطرح در این فصل می باشد.