نقشآفرینی ایران در خلیجفارس و دریای عمان: تحلیل تاریخی از قرن نهم تا قرن چهاردهم هجری شمسی
محمدجعفر چمنکار
پژوهش حاضر بر اساس سابقه ذهنی و مطالعاتی نگارنده شکل گرفته است. روش پژوهش در این نوشتار تاریخی است، اما تاریخ به مفهوم سنتی آن و شرح وقایع یا توصیف صرف مورد توجه نبوده است، بلکه وقایع و حوادث با دیدی تحلیلی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
بر این اساس متغیرهای دخیل در رخدادهای مرتبط با نقشآفرینی ایران در حوزه خلیجفارس و دریای عمان به صورت زنجیروار کاملاً مورد توجه بوده است. هدف این پژوهش بررسی نقشآفرینی تاریخی و اثبات حاکمیت مثبت عناصر ایرانی در منطقه خلیجفارس و دریای عمان، بدون تأکید بر نوع نگرش سیاسی آنان میباشد. بررسی و شناخت تکاپوهای ایرانیان در این حوزه به معنای بازشناسی بخش عمدهای از تحولات سیاسی، اقتصادی، نظامی و دیپلماتیک تاریخ ایران و جایگاه و توانمندی دیرینه منطقهای و بینالمللی کشور است.
اهمیت این بررسی هنگامی افزایش مییابد که بدانیم این شناخت میتواند ما را در تعیین چگونگی رفتارهای سیاسی و موضعگیریهای بینالمللی، پرهیز از اشتباهات گذشته و درک حقیقی از فرآیند تاریخی نقشآفرینی ایران یاری دهد. در حقیقت آشنایی با این سیر تاریخی، روابط خارجی و تصمیمگیریهای عاقلانهتر و بهینهتری را که ضامن تأمین منافع ملی کشور ماست، به ارمغان خواهد آورد.