نظم جهانی: تاملی در ویژگی ملت‌ها و جریان تاریخ
هنری کیسینجر/
محمدتقی حسینی
هنری کیسینجر در «کتاب نظم جهانی» اندیشه‌ای عمیق درباره ریشه‌های نظم بین‌المللی و بی‌نظمی در جهان ارائه می‌دهد. با تکیه بر تجربه خود به عنوان یکی از برجسته‌ترین دولت مردان دوره مدرن ، مشاور روسای‌جمهور ، مسافرت در جهان ، مشاهده و شکل دادن به وقایع مرکزی سیاست خارجی دهه‌های اخیر، کیسینجر اکنون تحلیل خود را درباره چالش نهایی قرن بیست و یکم نشان می‌دهد که چگونگی ساختن نظم بین‌المللی مشترک در دنیایی با دیدگاه‌های واگرای تاریخی، درگیری‌های خشونت‌آمیز ، گسترش فناوری و افراط گرایی ایدئولوژیک است را ارائه می‌دهد. کیسینجر اظهار می‌دارد که هیچ‌گاه نظم جهانی واقعی وجود نداشته است. در بیشتر تاریخ ، تمدن‌ها مفاهیم نظم و ترتیب را براساس تعریف خودشان بیان می‌کردند. هرکدام خود را مرکز جهان می‌دانستند و اصول متمایز خود را به عنوان ارتباط جهانی پیش می‌برند . چین یک سلسله مراتب فرهنگی را با امپراطوری خود به اوج رساند، در اروپا ، رم خود را در محاصره بربرها تصور می‌کرد. هنگامی‌که امپراطوری روم چندپاره شد ، مردم اروپایی مفهوم برابری دولت‌های مستقل را بازیابی کردند و به دنبال صادر کردن آن در سراسر جهان بودند.
مولف در مقدمه کتاب آورده است: نظم پس از جنگ جهانی دوم با محوریت سازمان ملل شکل گرفت که این بار آمریکا در آن حضور تعیین‌کننده یافت. اگرچه سازوکار حفظ صلح بر مبنای امنیت دسته‌جمعی و از طریق شورای امنیت پیش‌بینی شد اما واقعیت‌های میدانی ناشی از جنگ سرد و رقابت‌های تسلیحاتی موجب شکل‌گیری بلوک‌های قدرتمند نظامی‌شد که هر یک خود را در چهارچوب امنیت دسته‌جمعی توجیه می‌کردند. فروپاشی اتحاد شوروی و پایان یافتن جنگ سرد، نظم جهانی را تغییر داد. تحولات سال‌های اخیر و پیدایش بازیگران غیردولتی قدرتمند در صحنه بین‌المللی از جمله موضوعاتی است که کسینجر در این کتاب به آنها پرداخته و ارزیابی خود را در چهارچوب بازسازی نظم بین‌المللی در مورد هر یک از آنها ارائه کرده است.
کسینجر این کتاب را در ۱۰ فصل تنطیم کرده که دو فصل نخست آن به موضوع اروپا و نقش آن در نظم تکثرگرای جهانی اختصاص دارد و طی آن از پایان موازنه قدرت اروپایی سخن به میان آورده است.
کتاب در فصل سوم به موضوع اسلامگرایی و خاورمیانه وارد شده و موضوعاتی مانند اسلامگرایی و بهار عربی، سوریه، فلسطین، عربستان و... در آن بحث شده است. چهارمین فصل کتاب اما به موضوع رویکرد ایران و آمریکا در مقابل هم توجه نشان داده است.