امروز پنج شنبه  ۱۷ آبان ۱۴۰۳
۱۴۰۲/۰۶/۰۷- ۱۰:۵۸ - مشاهده: ۹۴۴

سیاستگذای راهبردی قدرت های بزرگ و بازیگران منطقه ای

عباس مصلی نژاد

بخشی از حوزه سیاستگذاری راهبردی تمامی‌کشورها مربوط به صلح، جنگ، بحران و امنیت است. به طوری که می ­توان گفت، محورهای اصلی و بنیادین سیاستگذاری راهبردی کشورها بر اساس مفاهیم امنیت، قدرت و بقا تبیین می­ شود. بنابراین هر موضوعی که ارتباط مستقیم با قدرت و امنیت کشورها پیدا می ­کند، معطوف به سازوکارهایی است که از طریق بهینه ­سازی مدل سیاستگذاری راهبردی حاصل می ­شود. بر این اساس، سیاستگذاری راهبردی قدرت ­های بزرگ مبتنی بر سازوکارهای مربوط به کنترل و مدیریت منازعه بوده است. چنین فرایندی بر اساس نشانه ­هایی از قدرت، جنگ، تهدیدات و ساختار کلان شکل می ­گیرد. در این میان، ساخت ­های بروکراتیک در هر کشوری را باید زمینه ­ساز تصمیم ­گیری و برنامه ­ریزی بر اساس عقلانیت راهبردی دانست؛ به طوری که در کشورهای توسعه ­یافته، امنیت تابعی از سازوکارهای بروکراتیک، نهادی و سازمانی بوده و هرگونه تصمیم ­گیری در فضای عقلانیت راهبردی انجام می ­گیرد.

           همچنین سیاستگذاری راهبردی در هر کشوری تابعی از فرهنگ سیاسی، شکل ­بندی ژئوپلیتیکی، ساختار قدرت نظام سیاسی و الگوی کنش ساختاری قدرت ­های بزرگ در نظم منطقه ­ای و امنیت جهانی است؛ به طوری که هر گونه سیاستگذاری راهبردی رابطه متقابل و در هم تنیده ­ای با معادله قدرت و الگوی کنش سایر بازیگران دارد. مفروض اصلی کتاب آن است که سیاستگذاری راهبردی کشوها بر اساس معادله قدرت، تهدیدات، جنگ و امنیت شکل می­ گیرد. اهداف شناختی تمامی‌کشورها و بازیگران در حوزه سیاستگذاری راهبردی انعکاس پیدا می ­کند و لذا در سیاست بین­ الملل هرگونه سیاستگذاری راهبردی ماهیت ادراکی و ذهنی دارد. بنابراین برای تبیین سیاستگذاری راهبردی هر کشوری لازم است تا قالب ­های ذهنی، ادراکی، هنجاری و رفتاری آنان تبیین گردد و در این مجموعه تلاش شده است تا الگوی کنش تمامی‌بازیگران موثر در نظم و امنیت منطقه ­ای به ویژه اصلی ­ترین کشورهای منطقه حوزه همجوار ایران تبیین و بررسی شود. بررسی ­های انجام شده در این کتاب نشان می ­دهد که بسیاری از کشورهای منطقه ­ای و قدرت های بزرگ برای تحقق اهداف امنیتی و سیاستگذاری راهبردی خود عموماً درگیر سازوکارهایی همانند ائتلاف سازی، موازنه قدرت، موازنه تهدید، همکاری ­های محدود، کنش تاکتیکی و ستیزش ­های تکرارشونده بوده ­اند و به همین دلیل است که شناخت نشانه ­های سیاستگذاری راهبردی در هر یک از این کشورها می­ تواند زمینه بهینه ­سازی معادله قدرت در فضای تصمیم­ گیری و سیاستگذاری امنیتی ایران را فراهم سازد. کتاب طی دوازده فصل به تبیین سیاستگذاری راهبردی رژیم صهیونیستی، اتحادیه اروپا، کشورهای خاورمیانه عربی و دیگر کشورها همچون پاکستان، ترکیه، آلمان، فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آمریکا می ­پردازد.

متن دیدگاه
نظرات کاربران
تاکنون نظری ثبت نشده است

امتیاز شما